واريس پا , درمان واريس , روشهاي درمان واريس پا : رگها خون را از پشت پا به طرف بالا و به سمت قلب حمل مي كنند. دو مجموعه رگ در پاها وجود دارد، رگهاي عمقي كه عميقا درون عضلات قرار گرفتند و قابل ديدن نيستند و رگه هاي سطحي كه در نزديكي سطح پوست هستند. هر دو مجموعه از رگ ها داراي دريچه هاي يك طرفه در جهت كمك به جريان خون به طرف بالا هستند اما از بازگشت دوباره آنها به سمت پايين جلوگيري مي كنند . هنگامي كه دريچه هاي رگهاي سطحي كار نمي كنند فشار به اين رگ ها وارد مي شود و رگ ها در زير پوست متسع و پيچ خورده مي شوند. اين باعث به وجود آمدن رگهاي واريسي مي شود. رگهاي واريسي بسيار شايع هستند و اغلب در خانواده ها به وجود مي آيند.
دلايل ايجاد رگهاي واريسي بيشتر در ناحيه پا چيست؟
هنگامي كه رگها به وضوح پيچ خورده و متورم مي شوند، به عنوان رگ هاي واريسي شناخته مي شوندكه اغلب در پاها رخ مي دهند. رگ ها براي غلبه بر اثرات جاذبه داراي دريچه هاي يك طرفه هستند. هنگامي كه ديواره هاي رگ هاي پا حالت كشساني خود را از دست مي دهند و دريچه ها به طور صحيح عمل نمي كنند، و خون به سمت عقب حركت مي كند و در رگ هاي سطحي پا تجمع پيدا مي كند،كه باعث مي شود رگ ها متورم شده و واريسي شوند.
در يك فرد سالم، خون از قلب خارج شده و از طريق سرخرگ هاپمپاژ مي شود تا به اندام هاي بدن برسد.جريان خون از طريق سرخرگها اكسيژن و تغذيه بدن را فراهم مي كند. مواد مغذي و اكسيژن ازگردش خون خارج مي شوند و از طريق عروق كوچك به نام “مويرگ ها” به بافتها مي رسند. بنابراين،سرخرگها مسئول “تامين” گردش خون مي باشند.
سپس مواد ومايعات زائد و ناخواسته از بافت ها در عروق كوچك به نام “ونول” جمع آوري مي شوند . چندين ونول براي تشكيل رگها به هم مي پيوندند. رگ ها وظيفه بازگرداندن خون به قلب را دارند بنابراين در نهايت به ريه ها مي روند تا اكسيژن بيشتري بدست آورند.از اين رو رگ ها مسئول “تخليه ” گردش خون هستند. هنگامي كه در ريه ها اكسيژن رساني مي شود، خون از ريه به سمت قلب جاري مي شود و چرخه ادامه پيدا مي كند.
رگ هاي سالم
رگ هاي سالم طبيعي به عنوان يك ” لوله يك طرفه” براي خون عمل مي كنند تا به قلب بازگردد. در حالي كه قلب به عنوان يك پمپ براي سرخرگ ها عمل مي كند، رگ ها روي انقباض عضله به عنوان يك پمپ حساب مي كنند. به عنوان مثال، خون بايد برخلاف جاذبه دررگهاي پا پمپاژ شود. براي پمپاژ خون رگهاي پا، عضلات پا،ساق پا و ران بايد منقبض شوند. پياده روي، شنا، دويدن و ديگر تمرينات پا شامل انقباض ماهيچه اي مي شود كه پمپاژ خوبي را براي رگ هاي پا فراهم مي كند.
دريچه هاي يك طرفه هر چند سانتيمتر در رگهاي پا وجود دارند. در رگ هاي سالم، اين دريچه ها جريان خون يك طرفه خون را به قلب باز مي گردانند. پس از انقباض ماهيچه، خون از طريق دريچه ها در رگ ها پمپاژ مي شود.لته هاي دريچه باز مي شوند تا در طول انقباض عضلات عبور كنند. وقتي عضلات آرام مي شوند، خون به دليل جاذبه به طرف دريچه باز مي گردد. در رگهاي سالم،لته هاي دريچه به شدت براي جلوگيري از برگشت جريان خون در طول آرامش ماهيچه اي بسته مي شوند. با انقباض بعدي، خون در رگ بالا خواهد رفت تا در نهايت به قلب برسد.
رگ هاي غير طبيعي
رگ هاي غير طبيعي ديواره هاي ضعيفي دارند. دريچه هاي غير طبيعي به درستي بسته نمي شوند و موجب برگشت جريان خون يا رفلكس در رگ آسيب ديده مي شوند. خون در اين رگ ها از طريق دريچه هاي غير طبيعي نشت مي كند و به دليل جاذبه درجهت مخالف جاري مي شود. در رگ هاي غيرطبيعي پا ، خون به جاي اينكه به قلب برگردد به سمت پاها باز مي گردد. بدون حركت پا، خون دررگها جريان پيدا نمي كند و در رگ ها مي ماند ،انباشته شده،و در نهايت نشت مي كند.
رگ هاي واريسي
رگ هاي غير طبيعي خون را بيش از حد انباشته مي كنند و در نهايت به عنوان رگ هاي واريسي متورم مي شوند. خون اضافي مجبور به بازگشت به مويرگها مي شود كه به صورت “رگ هاي عنكبوتي” شكل مي گيرند بنابراين رگهاي عنكبوتي ممكن است نشانگر بروز رگهاي هاي واريسي باشند.
واريس پا ممكن است هيچ نشانه اي نداشته باشند، اما علائم آن شامل درد و تير كشيدن در اندام هاي تحتاني، سنگيني و سوزش، زوك زوك كردن، گرفتگي و پاهاي بيقرار است. نشانه ها اغلب در پايان روز و بعد از ايستادن طولاني مدت،بدتر مي شوند اما صبح روز بعد هنگامي كه بيماران از خواب بيدار مي شوند، بهترمي شوند.
علت واريس پا چيست ؟
هنوز مشخص نيست چرا برخي افراد مبتلا به واريس پا مي شوند و ديگران نه.
واريس پا در افرادي شايع تر است كه :
- سابقه خانوادگي واريس پا دارند
- يك ترومبوز وريدي شديد (لخته شدن خون) در پاها داشته باشند
- اضافه وزن دارند
- باردار هستند يا وارد دوره يائسگي مي شوند
- به مدت زياد مي ايستند
- زياد حركت نمي كنند
- علائم واريس پا
بعضي از افراد به علائم ديگري به جز رگهاي متورم توجه نمي كنند.
ممكن است آنها اين علائم را داشته باشند :
- درد ,زوك زوك يا سوزش درد پا
- سنگيني، گرفتگي يا پاهاي بي قرار
- مچ پا متورم شده
- تيره شدن پوست در اطراف رگها
- خارش ناگهاني (اگزماي واريس)
علائمي كه كمتر شايع هستند عبارتند از:
- زخمها
- لخته شدن
- خونريزي از رگ هاي آسيب ديده
- علائم ممكن است در پايان روز بدتر شوند.
- عوامل ابتلا به واريس پا
عواملي كه احتمال ابتلا به واريس پا را افزايش مي دهند عبارتند از
- افزايش سن
- بارداري
- سابقه خانوادگي واريس پا
- داشتن اضافه وزن
- زن بودن
- ايستادن يا نشستن براي مدت زمان طولاني.
واريس پا موجب چه مشكلاتي مي شود؟
انواع واريس پا
بسياري از مردم از ظاهر واريس ها ناراحت هستند و آنها را زشت مي دانند. به ويژه زماني كه آنها براي مدت طولاني روي پاي خود بايستند، مي تواند دردناك باشد..
همچنين ممكن است باعث اگزما و گاهي اوقات تغيير رنگ پوست و رنگدانه قهوه اي در اطراف مچ پا شوند، كه مي تواند منجر به زخم شود.
با اين حال، بيشتر رگ هاي واريسي موجب ايجاد زخم هاي پا نمي شوند.
گاهي اوقات رگها مي توانند سخت و حساس و گرم شوند. اين فلبيت (التهاب رگ )ناميده مي شود و مي تواند بسيار ناخوشايند باشد. خبر خوب اين است كه به خودي خود بهتر مي شود، اما ممكن است شش هفته يا بيشتر طول بكشد تا تمام شود. داروي ضد التهاب مانند ايبوپروفن مي تواند مفيد باشد و نيازي به آنتي بيوتيك نيست.
تشخيص و آزمايش
پزشكان اغلب به راحتي مي توانند با بررسي رگهاي پا,رگهاي واريسي را تشخيص دهند.
پزشك شما ممكن است سونوگرافي را براي بررسي رگها ي پا به شما پيشنهاد كند،تا به بررسي لخته هاي خون بپردازد وبداند آيا دريچه رگ ها به درستي كار مي كنند يا نه؟
درمان واريس پا
آيا واريس پا خطرناك است؟
از آنجا كه واريس پا خطرناك نيست، بنابراين مي تواند انتخاب كنيد كه آيا آنها را درمان كنيد يا نه.
انجام ندادن هم يك انتخاب است. اگر درد مشكل اصلي باشد، پس با جوراب يا جوراب واريس پا، اغلب طول مي كشد تا احساس ناراحتي از بين برود، هرچند كه از شر رگ ها هم خلاص نخواهند شد.
با اين حال، اكثر افرادي كه مضطرب به سراغ پزشك عمومي و يا متخصص خود مي روند،از واريس پا خسته شده اند و مي خواهند كاري در مورد آنها انجام دهند.در زير راه هاي درمان واريس پا از جوانب مثبت و منفي آنها شرح داده شده است:
خود درماني
تعدادي از اقدامات خود درماني مي تواند به درمان ناراحتي واريس پا و جلوگيري از بدتر شدن آن كمك كند,كه شامل موارد زير مي شود:
- درمان واريس پا با ورزش منظم كه سبب افزايش انعطاف پذيري عضلات در پاهاي شما مي شود
- اگر اضافه وزن داريد، وزن خود را كاهش دهيد
- از پوشيدن لباس هايي كه در اطراف پاها، كشاله ران و كمر تنگ مي شوند اجتناب كنيد؛
- هنگام نشستن پاهاي خود را بالا نگه داريد؛ و
- از ايستادن طولاني مدت اجتناب كنيد.از شغل هايي مانند آرايشگري و يا كار در كارخانه كه نياز به ايستادن طولاني مدت دارند بايستي اجتناب شود.
جوراب هاي واريس پا
پوشيدن جوراب هاي كشساني غالبا توسط پزشكان به عنوان درمان اوليه براي رگهاي واريسي پيشنهاد مي شود. اين جوراب ساق بلند باعث ايجاد فشار ملايم بر پا مي شود تا از انباشته شدن خون درون رگها جلوگيري كند. آنها مي توانند به كاهش درد و تورم پا كمك كنند. جوراب واريس پا را مي توان با تجويز پزشك يا بدون نسخه تهيه كرد, اما زماني بهترين كارايي را دارد كه كاملا متناسب باشد.
رگهاي واريسي كه به جوراب هاي واريس پا و اقدامات خود درماني پاسخ نمي دهند نياز به درمان بيشتري دارند.
درمان به كار رفته بستگي به محل و شدت رگ هاي واريسي دارد. هدف از درمان واريس پا بستن رگهاي واريسي يا حذف آنها است . بيشتر درمان هاي واريس پا مي تواند به روش سرپايي انجام شود و مدت زمان بهبودي طولاني ندارد.و داراي عوارض جانبي كوتاه مدت شامل تورم، كبودي، درد خفيف و تغيير رنگ پوست است.
راه هاي درمان واريس پا
جراحي
قبلا جراحي تنها روش درمان رگهاي واريسي بود. اما در حال حاضر غالبا براي موارد پيشرفته كه روش هاي كمتر تهاجمي مناسب نيست مورد استفاده قرار مي گيرد.كه ممكن است شامل بيرون آوردن تنه صافن (استخراج)، حذف رگهاي شاخه اي از طريق برش چندگانه (جداسازي) وبستن انتهاي رگ (بستن رگ)،مي شود . اين روش معمولا در بيمارستان تحت بيهوشي عمومي انجام مي شود و ممكن است چند روز مرخصي از كار نياز داشته باشد .
آبليشن ليزر درون وريدي و آبليشن راديو فركونسي
آبليشن ليزر درون وريدي و آبليشن راديو فركونسي حداقل روش هاي تهاجمي براي درمان رگهاي صافن(رگ درشت سطحي ساق پا) هستند. رگهاي صافن به عنوان “تنه” در نظر گرفته مي شود و ديگر رگ هاي سطحي به عنوان (شاخه ها) در نظر گرفته مي شوند. اين روش شامل قرار دادن فيبر ليزر يا راديو فركونسي در رگ صافن در نزديكي مچ پا يا زانو مي شود. سپس فيبر در رگ پيش مي رود تا به بالاترين قسمت برسد. همانطور كه دستگاه فعال است، فيبر همانطور كه رگ صافن را مي سوزاند(مي بندد)جمع مي شود. اين روش تحت كنترل سونوگرافي انجام مي شود و نيازي به بيهوشي عمومي ندارد. نياز به زمان استراحت ندارد و اكثر مردم روز بعد به كار باز مي گردند.
اسكلروتراپي تحت كنترل سونوگرافي (UGS)
پس از درمان رگهاي صافن،اسكلوتراپي تحت كنترل سونوگرافي براي درمان شاخه هاي باقيمانده (رگهاي شاخه اي) و رگهاي واريسي قابل مشاهده انجام مي شود. رگهاي زيرين عمقي در سونوگرافي شناسايي شده و با اسكلروزانت فوم تزريق مي شوند. اسكلروزانت هاي فوم، داروهاي خاصي هستند كه براي بستن عروق طراحي شده اند. اين روش در مطب دكتر انجام مي شود و نيازي به بيهوشي عمومي ندارد . اين روش نياز به استراحت ندارد.
درمان واريس پا با فلبكتومي آمبوليتيك (AP)
اين روش براي براي حذف رگهاي واريسي قابل مشاهده نسبت به جراحي كمتر تهاجمي است. اين روش در مطب دكتر تحت بي حسي موضعي انجام مي شود. برش هاي كوچك در پوست ايجاد مي شوند و رگها با استفاده از قلاب هاي كوچك بيرون آورده مي شوند. اين روش درماني جايگزين اسكلوتراپي است.
اسكلوتراپي
دراين روش اسكلروزانت با استفاده از يك سوزن خيلي ريز به رگ هاي غير طبيعي تزريق مي شود. اسكلروتراپي براي درمان رگهاي واريسي كوچك قابل مشاهده و رگهاي عنكبوتي به كار مي رود. اين روش در مطب دكتر انجام مي شود و معمولا ناراحتي كمي ايجاد مي كند. اسكلروتراپي به عنوان استانداردترين روش در درمان رگهاي عنكبوتي در نظر گرفته شده است.
ليزر عروقي و پالس نور شديد (IPL)
اين روش ها بهتر است براي درمان نشانه هاي مادر زادي (لكه هاي رنگ شراب قرمز) و يا مويرگ هاي كوچك روي صورت استفاده شود. روش درماني ليزر عروقي و پالس نور شديد نبايد براي درمان رگ هاي پا استفاده شود زيرا اين روش ها مشكلات اصلي را برطرف نمي كنند.
جلوگيري از واريس پا
هيچ درمان قطعي براي جلوگيري از واريس پا وجود ندارد، اگر چه شما مي توانيد خطر ابتلا به آنها را افزايش ويا كاهش دهيد:
- وزن خود را كنترل كنيد
- بيشتر فعاليت كنيد
- موقعيت نشسته يا ايستاده خود به طور منظم را تغيير دهيد
- از پوشيدن كفش پاشنه بلند براي مدت طولاني اجتناب كنيد
- در هنگام استراحت پاهاي خود را بالا قرار دهيد
- و هنگام نشستن، پاهاي خود را روي هم نياندازيد
